به گزارش شبکه اطّلاع‌رسانی «رهیاب»؛ تبلیغات در فضای مجازی به‌گونه‌ای است که حتی افراد غیرمتخصص هم در این مسیر حرکت کرده‌اند و به تبلیغ و ارائه خدمات و کالاهای سلامت‌محور می‌پردازند.

تبلیغ خدمات سلامت‌محور بر اساس قوانین نظام‌پزشکی ممنوع و تحت نظارت است در حالی که در فضای مجازی شاهد انواع و اقسام تبلیغات هستیم حتی تبلیغاتی که سلامت مردم را نشانه گرفته است.

تبلیغات خدمات سلامت‌محور بدون نظارت بر آن‌ها موجب می‌شود سلامت جامعه به خطر بیفتد. بسیاری از خدمات تبلیغ شده در فضای مجازی از سوی افراد سودجو و غیرمتخصصی انجام می‌شود که می‌تواند افراد سالم را به ورطه بیماری بکشاند و فرد بیمار را بیمارتر کند.

تبلیغات فضای مجازی، همه گروه‌های جامعه را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. هر فردی با هر سطح تحصیلاتی ممکن است تحت‌تأثیر این تبلیغات قرار بگیرد.

با توجه به اینکه سازمان نظام‌پزشکی کمیته‌ای برای بررسی تبلیغات کالاهای آسیب‌رسان و تجهیزات پزشکی تشکیل داد تا تبلیغ کالاهای آسیب‌رسان در فضا مجازی و حتی سطح شهر بررسی و در صورت سلامتی کالای موردنظر اجازه تبلیغات داده شود، اما باز هم با حجم بسیاری از تبلیغاتی در فضای مجازی مواجه هستیم که جان مردم را هدف قرار داده است.

موضوع تهدید علیه بهداشت عمومی است؛ سلامت عمومی یکی از ارکان اساسی جامعه محسوب می‌شود و حفظ آن از وظایف اصلی هر حکومتی است، به همین منظور در قوانین بسیاری از کشورها، جرایمی تحت عنوان «تهدید علیه بهداشت عمومی» تعریف شده‌اند که ارتکاب آن‌ها مجازات قانونی به دنبال دارد.

همچنین مدت‌هاست که خوردنی‌هایی همچون نوشیدنی‌های گازدار، اسنک، پنیر خامه‌ای و انواع سس‌ها و نمونه‌هایی از این دست در تبلیغات تلویزیونی دیده می‌شود. حال آنکه طبق قانون تبلیغ چنین کالاهایی حداقل سه سال است که ممنوع اعلام شده است.

سازمان غذا و دارو از چند سال قبل در تلاش بوده تا تبلیغ کالاهای آسیب‌رسان سلامت مثل نوشیدنی‌های مالت در صداوسیما را متوقف کند. بهانه‌هایی مثل تأمین بودجه، اما مانع از حذف تبلیغات تلویزیونی شده است.

هر تولیدکننده‌ای تلاش می‌کند به هر نحو ممکن محصولات خود را به مردم معرفی کند. این معرفی محصولات باید در چارچوب و ضوابطی خاص انجام گیرد. تبلیغات صداوسیما، اما ارتباطی با سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت ندارد و اداره بازرگانی صداوسیما خودش هرازگاهی در خصوص سلامت تبلیغات مواد غذایی از سازمان غذا و دارو استعلام می‌گیرد.

از سال‌ها قبل نوشیدنی‌های مالت به علت داشتن قند بالا جزو کالاهای آسیب‌رسان قرار گرفته‌اند. با این وجود، این نوشیدنی‌ها طی روز بارها از صداوسیما تبلیغ می‌شوند و باعث تشویق مردم و به‌خصوص نوجوانان به مصرف نوشیدنی‌های گازدار می‌شود.

جالب اینجاست که صداوسیما از راه تبلیغات، بخشی از درآمد خود را تأمین می‌کند که به گفته مقامات سابق صداوسیما، درآمد قابل‌توجهی هم نیست، اما دولت باید چندین برابر درآمد صداوسیما را صرف کند تا سرانه مصرف یک ماده غذایی ناسالم را پایین آورد تا سلامت جامعه به خطر نیفتد.

تصویب قانون ممنوعیت تبلیغات و معرفی کالاها و خدمات غیرمجاز و آسیب‌رسان به‌سلامت در رسانه‌های ارتباط‌جمعی داخلی، بین‌المللی و فضاهای مجازی در سال ۹۷ انجام شد و شورای نگهبان هم آن را تأیید کرد. رئیس‌جمهور وقت هم این قانون را ابلاغ کرد و حالا با قاطعیت می‌توان گفت قوانین در رابطه با تبلیغات مواد غذایی کامل است.

آبان‌ماه سال ۹۷ تبلیغ ۳۶ قلم کالای آسیب‌رسان به‌سلامت از جمله سالاد الویه، انواع نوشابه‌های گازدار، چیپس سیب‌زمینی، انواع روغن سرخ‌کردنی و انواع پنیر خامه‌ای ممنوع شد.

بر اساس اعلام سازمان غذا و دارو این کالاها در سه گروه اولویت یک تا سه دسته‌بندی شده‌اند که اولویت یک شامل انواع سوسیس و کالباس، ژامبون، انواع ساندویچ و پیتزا دارای سوسیس، کالباس و ژامبون، انواع پیتزای آماده مصرف منجمد، سالاد الویه، انواع سمبوسه، فلافل آماده شده با روش غوطه‌وری در روغن «صنعتی و صنفی»، پنیر پروسس، انواع نوشابه‌های گازدار با یا بدون قند، نوشابه‌های انرژی‌زا، نوشیدنی مالت طعم‌دار «ماءالشعیر»، انواع نوشیدنی میوه‌ای گازدار با محتوای آبمیوه ۲۵ درصد و کمتر، روغن‌های مصرفی خانوار شامل روغن نیمه جامد مصرفی صنایع و خانوار، انواع روغن سرخ‌کردنی، مارگارین یا کره گیاهی، چیپس سیب‌زمینی، انواع فرآورده‌های سرخ شده غلات و حبوبات «انواع اسنک»، انواع فرآورده‌های حجیم شده بر پایه ذرت «اصطلاحاً انواع پفک»، فرآورده‌های کاکائویی، انواع دسرهای چرب و مواد آرایشی است.

موسی ظهیری نژاد در گفتگو با خبرنگار شبکه اطلاع‌رسانی «رهیاب»؛ اظهار کرد: تمام عوامل شناخته شده بیماری‌زا و شناخته نشده از جمله بیوتروریسم می‌تواند از این طریق توسط دشمنان این مملکت باعث به خطر افتادن سلامت افراد جامعه شده و هزینه‌های درمان سنگینی را به خانواده و کشور تحمیل کند.

وی با بیان اینکه درخواست ما از تمام مردم عزیز این هست که کالاهای سلامت از جمله دارو، مکمل، محصولات آرایشی و بهداشتی و ملزومات پزشکی را از مراکز مجاز همچون داروخانه و مراکز عرضه مجاز خریداری کنند، افزود: همشهریان گرامی پس از رویت مجوزهای بهداشتی پروانه ساخت، کد IRC و کنترل برچسب اصالت با استفاده از اپلیکیشن تی تک ttac  این محصولات را مصرف کنند.

مسئول بازرسی معاونت غذا و داروی اهواز گفت: همچنین فروش دارو و مکمل‌ها در فضای مجازی ممنوع است و تاکنون وزارت بهداشت برای آن مجوزی صادر نکرده است.

ظهیری نژاد با تأکید بر اینکه فضای مجازی دارای دو نوع سایت است، بیان کرد: بعضی از سایت ها دارای نماد اعتماد الکترونیکی هستند و در حال حاضر معاونت‌های غذا و دارو به طور مرتب در حال رصد تخلفات این سایت ها و ارسال آنها به مرکز کنترل تجارت الکترونیک وزارت صمت هستند و تخلفات احصا شده در حال پیگیری است.

این کارشناس با یادآوری اینکه برخی دیگر از سایت‌ها همچون پیج‌ها و کسب‌وکارهای فعال در تلگرام، اینستاگرام و غیره فاقد نماد اعتماد الکترونیکی است تصریح کرد: شهروندان گرامی باید نهایت دقت را در خرید کالاهای سلامت از سایت ها مذکور را داشته باشند و پس از اطمینان از داشتن مجوز بهداشتی و معتبر بودن کالا را خریداری کنند.

ظهیری نژاد در پایان عنوان کرد: شهروندان در صورت نیاز به راهنمایی یا اعلام گزارش فروش کالای غیرمجاز می‌توانند با تلفن معاونت غذا و داروی اهواز به شماره ۹۱۰۰۱۰۹۰-۰۶۱ تماس گرفته و مشاوره لازم را از مدیریت مربوطه دریافت کنند و موارد تخلف را گزارش و برای اعمال برخوردهای لازم به پلیس فتا ارسال شود.

مسعود مهدوی‌نیا در گفتگو با خبرنگار شبکه اطلاع‌رسانی «رهیاب»؛ با اشاره به برخی تبلیغات خارج از عرف در حوزه سلامت و امور پزشکی در فضای اینستاگرام، اظهار کرد: در حال حاضر دغدغه اصلی نظارتی ما تبلیغات غیرمجاز امور پزشکی در فضای مجازی به‌ویژه اینستاگرام است که البته بخشی از آن توسط افراد و مراکز فاقد صلاحیت انجام می‌شود و این تبلیغات می‌تواند موجب بروز مشکلات عدیده‌ای از جمله القای خدمات شود که در راستای رسالت حرفه‌ای جامعه پزشکی نیست.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی اهواز گفت: تبلیغ در تمام شبکه‌های اجتماعی فضای مجازی، مشمول قانون و نظارت مستقیم سازمان نظام‌پزشکی است و اگر پزشکی بخواهد در فضای اینستاگرام تبلیغ کند، باید مطابق قانون با مراجعه به سازمان نظام‌پزشکی منطقه‌ای که کار می‌کند، درخواست مجوز تبلیغات کند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که در کشور ما، خلأ قانونی در بحث کنترل تبلیغات وجود ندارد و اتفاقاً قوانین بسیار خوبی در دهه‌های گذشته به تصویب رسیده است، اما برای اثربخشی بیشتر این قوانین و حفاظت آن به نظارت عالیه از سوی مجلس شورای اسلامی و حمایت اجرای آن از سوی قوه قضاییه «دادستان‌های سراسر کشور» نیاز است.

انتهای خبر/