حالت تاریک
پنج‌شنبه, 17 آبان 1403
رهیاب گزارش می دهد؛

دهه هشتادی‌ها مخاطب انیمه‌های اسلام ستیز ژاپنی

دهه هشتادی‌ها مخاطب انیمه‌های اسلام ستیز ژاپنی

در کشور ما نوجوانان دهه هشتادی از مخاطبان پای ثابت مانگا و انیمه های ژاپنی هستندکه با فرهنگ و زیست بوم ما ایرانیان همخوانی ندارد

به گزارش خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی«رهیاب»؛معمولاً تصویری که از کشورهای جهان در ذهن و خاطر تک تک افراد شکل می گیرد، حاصل پرداخت ویژه رسانه ای به بخشی خاص از شرایط بومی، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی، سیاسی، جغرافیایی و... آن کشور است.

به عنوان مثال، اکثر مردم دنیا، تبت را با معابدش می شناسند و یا نام کشوری مانند عربستان با نفت و صحرا اجین شده است. هندوستان کشورجنگل و فیل لقب گرفته و ژاپن مهد تکنولوژی دنیا محسوب می‌شود.

اما باید توجه داشت که اینگونه تصویرسازی رسانه ای با وجود مزایای قابل توجه برای کشور مذکور، ممکن است آسیب هایی را نیز برای جامعه جهانی به همراه داشته باشد و موجب شود تا بخش مهمی از واقعیت وجودی کشورها همواره نادیده گرفته شود و در سایه این موضوع، شاهد ظهور و بروز تصویری جدید و غیر قابل تصور از ملت ها باشیم.
مثلاً همواره نفت باعث شده تا چهره تروریستی کشوری مثل عربستان ‌سعودی نادیده گرفته شود و یا بزرگنمایی بعد تکنولوژی، چهره پر از فساد و اسلام ستیز ژاپن را تحت شعاع قرار داده و توجه کمتری به این بعد از واقعیت وجودی این کشور می شود. به همین دلیل، برای داشتن درک صحیح از واقعیت وجودی یک کشور، لازم است تا نگاهی دقیق و موشکافانه به تولیدات رسانه‌ای-فرهنگی این کشورها داشته باشیم.

بدون شک یکی از مهمترین محصولات رسانه‌ای-فرهنگی تولیدی کشور ژاپن، انیمه است. معمولاً انیمه ها دارای مضامین مختلفی از فرهنگ گرفته تا سیاست، داستان های اجتماعی، عشقی، خیالی، تاریخی و... هستند و به علت نوع نگاه خاص و جذابیت های بصری موجود در آن‌ها طرفداران بی شماری را در سراسر دنیا به سمت خود جلب کرده اند. همین امر، موجب شده تا این محصول فرهنگی به بستری مناسب برای بیان دیدگاه های مختلف سیاسی و مذهبی هم تبدیل شود که در این بین، گهگاه کفه اسلام ستیزی بسیار پر رنگ و لعاب تر از سایر مضامین موجود در آن است.

برای درک بهتر این موضوع، لازم است تا نگاهی دقیق تر به برخی از انیمه هایی که با زیرکی تمام اقدام به ارائه چهره ای خشن و زشت از اسلام نموده اند، داشته باشیم. یکی از مهمترین انیمه های تولید شده در سال های اخیر، Magi است که در دو فصل The Labyrinth of Magic و The Kingdom of Magic تولید شده است. در این انیمه که داستان‌های آن اقتباسی آزاد از داستان هزار و یک شب دارد، به وضوح چهره ای مخدوش و خشن از مسلمانان و به طور خاص شیعیان ارائه می دهد.

آل ثامن (Al-Thamen)

خلق گروهی شرور به نام آل ثامن را می توان از شیطنت های بزرگ خالق این اثر دانست. در مورد این گروه در انیمه اینطور توضیح داده می شود که:«ما آل ثامن، وظیفه داریم تا تاریکی را در این دنیا گسترش دهیم. ما، اجتماع ملت واقعی، خلق شده به وسیله پدرمان هستیم. این است دستور کار آل ثامن.»

آل ثامن، یک انجمن سری است که هدفی جز به آشوب کشیدن جهان ندارد. آن ها قصد دارند تا با تغییر مسیر سرنوشت، جهانی را که تجسم جادوی سلیمان برای نجات بشریت است، تباه کرده و زمینه حکومت خود و پدرشان، نیروی ظلمت و تاریکی را بر جهان فراهم نمایند.

آن‌ها با کمک یکی از ماگی هایی که به تاریکی روی آورده، اهداف خود را در دنیا پیش می برند. در اقدامی مهم، به حکومت مستعصم پایان داده و ماتال موگامت که همسوی فکری با آن ها بود را به حکومت رساندند. موگامتی که در انتها زمینه ساز ظهور نیروی خالص ظلمت و تاریکی را فراهم آورد، اما در نهایت با فداکاری و اتحاد همه پادشاهان این امر تحقق نیافت و آل ثامن موقتاً شکست خورد.

در حال حاضر، نماینده آل ثامن در زمین، ملکه امپراطوری کو، کوئن رن است که در راستای تحقق اهداف این گروه تلاش می کند.

اعضای اصلی این گروه، در زمان حکومت سلیمان در آلما طوران حضور داشتند که با دسیسه ای اقدام به شورش علیه وی نموده و با کمک جادو، نیروی خالص ظلمت و تاریکی را وارد آلما طوران کرده و آن را به کل نابود کردند. پس از آن، انسان ها و ساکنان آلما طوران دچار درماندگی و پراکندگی شدند که با تدبیر سلیمان و خلق دنیای کنونی از این وضع رهایی یافتند.

چندی بعد، یکی از ماگی ها به نام جودار اقدام به جمع آوری هشت تن از جادوگران اصلی رقم زننده این فاجعه نمود و با تشکیل انجمنی با نماد ستاره هشت پر، آل ثامن را به وجود آورد. هدف اصلی این گروه، مقاومت در برابر مقوله ای با عنوان "تصمیم از پیش تعیین شده" بیان شده که برای دستیابی به این مهم، ابتدا باید همه دنیا در تاریکی و نافرمانی از سرنوشت روخ قرار بگیرد و سپس با فراخوانی تاریکی مطلق، سیستم جدید در دنیا بنا نهاده شود. سیستمی که به آن آزادی و رهایی از بند جبر گفته می شود.
آن ها خالق روخ سیاه، ظروف مقدس تاریک و جن های سیاه هستند.

در مورد اینکه چرا از نام آل ثامن در این انیمه استفاده شده، دلیل محکم و ثبت شده ای در دست نیست، اما نکته جالبی که در این باب می توان به آن اشاره نمود، ارتباط عدد ۱۰۰۱ شب با ثامن است! اگر با حروف ابجد آشنایی داشته باشید، خواهید دید که ابجد نام رضا (به عنوان هشتمین امام شیعیان که به ثامن الائمه و ثامن الحجج معروف است) عدد ۱۰۰۱ است.

این در حالی است که نام اصلی این کتاب سابقاً "هزار افسانه" بوده و بعدها در دوره قاجار نام آن به ۱۰۰۱ شب تغییر پیدا کرده است. پوشش اعضای آل ثامن هم شبیه به آنچه شیعیان به عنوان پوشش ائمه در نظر می گیرند، انتخاب شده است. قرابت ثامن و مستعصم عباسی و مخفی بودن این گروه (نمادی از انجمن مخفی شیعیان در زمان حکومت های ضد شیعه) هم دلیل دیگری بر این موضوع است.

توهین به اسامی مقدس شیعه

در این انیمه و داستان های هزار و یک شب؛ اسامی زیادی از شیعیان دیده می شوند. اتفاقی که ماهیت ضد شیعی داستان های هزار و یک شب را بیشتر بر ملا می کند و این سوال را در ذهن ایجاد می کند که چرا در این داستان ها هیچ نامی از اسامی معروف سایر فرق اسلامی وجود ندارد؟ و همه نام ها از شیعیان هستند؟

چرا اسامی شیعه به کار رفته، همگی در جایگاه های نازل و دون قرار دارند و همگی توهین آمیز هستند.
به مثال های زیر توجه کنید:

۱- علی بابا: لقبی که بچه های یتیم به دلیل رفتارها و رسیدگی های حضرت علی (ع) به ایشان داده بودند. توجه داشته باشید که "بابا" اسم نیست و یک لقب است، اما در اثر مرور زمان این نام و لقب به صورت یک نام واحد در میان مردم جا افتاده است! در این سریال، علی بابا شاهزاده ای ساکن محله های فقیرنشین معرفی می شود. او برای کمک به فقرا شب ها با لباس مبدل اقدام به دزدی از ثروتمندان کرده! و اموال مسروقه را میان فقرا تقسیم می کند.

۲- علاءالدین: در فرهنگ لغت در مورد معنای این نام می خوانیم: موجب بلندي آيين و كيش. حالا این سوال مطرح است که علاءالدین کیست که موجب بلندی آیین و دین شده است؟ با توجه به ماهیت ضد اسلامی این داستان به نظر می رسد که این نام اشاره ای غیر مستقیم به حضرت رسول (ص) داشته باشد. اوست که علاء دین است و موجب فخر و بلندای دین شده است. اوست که مدام در کنار علی باباست و او را حمایت می کند و در نهایت او را به عنوان پادشاه برمی گزیند!

۳- کاظم: سر دسته دزدان جوانمرد که با کمک علی بابا به فقرا کمک می کند. او سودای حکومت و پادشاهی در سر دارد و در انتها مشخص می شود که همه شعارهای آزادیخواهانه وی دروغی بیش نبوده و تنها به دنبال حکومت است.

۴- زینب: دختری از محله های پایین که همدست علی بابا و کاظم است. او صاحب جادویی عجیب به نام مه بنفش است که موجب ایجاد توهم در افراد می شود.

۵- حسن: دیگر عضو گروه مه که با کمک جادوی ویرانگر خود همه دیوارها را تخریب کرده و زمینه را برای غارت اموال اشراف فراهم می کند.

۶- فاطمه: مردی با گرایشات زنانه! برده فروشی سادیستیک که به زبان حیوانات تسلط دارد و بر آن ها فرمان می راند (معلوم نیست چرا این نام برای یک مرد استفاده شده است!)

۷- جعفر: وزیر ایرانی سندباد که به قدرت جادو مجهز است. او به همراه سندباد موقتاً به گروه مه ملحق می شود و علیه حکومت پادشاهی احمد مبارزه می کند.

۸- احمد: پادشاه بی لیاقت بالباد که موجب نابودی کشور و تسلیم آن به امپراطوری کو می شود.

دومین انیمه معروفی که در آن به مقدسات مسلمانان توهین شده، Noragami نام دارد. در فصل دوم این انیمه که روایتگر ماجرای خدایی بی دست و پا و غیر معروف است!! در زمان درگیری شخصیت های اصلی (خدایان) با هیولاها، در پس زمینه موسیقی بسیار تندی پخش می شود که با دقت در آن می توان به راحتی صدای اذان را تشخیص داد!!! این در حالی است که طبق فتوای صریح مراجع عزام، ترکیب اذان با آلات موسیقی حرام است و نباید چنین کاری انجام داد.

شاید این موضوع در ذهن شما شکل گرفته باشد که: ژاپنی ها که از اسلام و ملزومات آن بی خبرند و از حرام بودن چنین عملی اطلاعی ندارند و سهواً به سمت این کار سوق پیدا کرده اند. این موسیقی را می توانید در اینجا گوش کنید.
در پاسخ باید گفت:چرا یک آهنگساز ژاپنی بودایی مسلک باید برای صحنه های نبرد هیولاها با خدایان از صوت اذان استفاده کند؟ اگر او با این صوت آشنایی نداشته، پس چطور از آن برای ساخت موسیقی استفاده کرده است؟ چرا سهواً به سراغ نواهای آیینی یهود نرفته و آن ها را به موسیقی تبدیل نکرده است؟

موضوع، زمانی مشکوک تر می شود که آهنگساز این انیمه، تاکو ایوازاکی (Taku Iwasaki) در پی اعتراض مسلمانان به اقدام وی، رسماً اعلام نمود که حاضر به عذرخواهی و یا تغییر آن قطعه موسیقی نیست و از انجام این کار رضایت کامل را دارد!!

اما تولید این دو انیمه، پایان اسلام ستیزی ژاپنی ها نیست و مثال های دیگری نیز وجود دارند. مثلاً در انیمه محبوب JoJo’s Bizarre Adventure: Stardust Crusaders Egypt Arc شخصیت منفی و شرور داستان را در یکی از سکانس ها مشغول خواندن قرآن نشان می دهد! این در حالی است که در کتاب مانگای این انیمه، در همین پلان، این شخصیت کتاب دیگری را مطالعه می کند. برای تماشای فیلم اینجا کلیک کنید.

البته پس از عرضه این انیمه و اعتراض شدید مسلمانان به این توهین آشکار، کارگردان اثر، ضمن عذرخواهی، در نسخه اصلاح شده با حذف قرآن، به جنجال های ایجاد شده خاتمه داد. حال سوال این است که آیا این کارگردان هم سهواً و از روی اتفاق کتاب قرآن را جایگزین کتاب درون مانگا کرده بود؟

موضوع توهین به اسلام در تولیدات رسانه ای-فرهنگی کشور ژاپن، موضوع جدیدی نیست و سابقه ای طولانی دارد و با کمی تحقیق در مورد بازی های رایانه ای، فیلم ها و سریال های تولید شده در این کشور هم می توان نمونه های مشابه زیادی را یافت.

اینکه چرا کشوری مثل ژاپن تا این حد معاند اسلام است و با آن سر ستیز دارد، خود موضوع دیگری است که باید به صورت مجزا به ریشه های آن پرداخته شود. اما نکته ای که در این بین کاملاً واضح و آشکار است، ناپاک بودن فضای رسانه ای وارداتی به داخل کشور است که باید با آگاهی دادن به مخاطب داخلی برای درک و دقت لازم در مفاهیم موجود در آن ها، خطرات احتمالی موجود در این محصولات را به حداقل کاهش داد.

«انیمه، یکی از راه‌های اجتماع‌پذیر کردن بچه‌ها در ژاپن است. در چین و کره هم فرهنگ‎سازی به‌کمک تصویرسازی و انیمه بسیار رایج است؛ حتی از این طریق به بچه‌ها روش مواجهه با اضطراب، تنهایی و راه ارتباط برقرار کردن با دیگران را یاد می‌دهند. انیمه، نکات مثبت زیادی دارد ولی لازم است یک نفر همراه بچه‌ها باشد. نوع مصرف انیمه و مانگا با پویانمایی‌ها و کمیک‌استریپ‌های آمریکایی فرق دارد. انیمه، رده‌بندی سنی و جنسیتی دقیق و با جزئیات دارد و مخاطبش می‌تواند از یک بچه پنج‌ساله باشد تا فردی پنجاه‎ساله که جذب محتوای سنگین سیاسی، فلسفی و اجتماعی این محصول می‌شود.

تفاوت بعدی، تعداد قسمت‌های انیمه‌ها و کارتون‌هاست. انیمه‌هایی وجود دارند که ۱۰ تا ۱۵ سال تولیدشان ادامه دارد و این یعنی مخاطب انیمه با آن زندگی می‌کند. بعضی از خانواده‌ها با خیال این‌که فرزندشان سرگرم کارتون دیدن است، دست او را باز می‌گذارند، درحالی‌که در رده‌بندی سنی بزرگسالان انیمه، صحنه‌های خشونت‌آمیز وجود دارد.

 در کشور ما نوجوانان دهه هشتادی به بعد نیز از مخاطبان پای ثابت انیمه های ژاپنی هستند که با فرهنگ و زیست بوم ما ایرانیان همخوانی ندارد، اما موضوعاتی چون ارتباط با جنس مخالف و اسلام ستیزی به راحتی در قالب‌های داستانی مختلف حتی در ژانر وحشت نیز برای مخاطب تصویرسازی می شود.

پایان پیام/

درباره نویسنده

لینک کوتاه خبر

نظر / پاسخ از