حالت تاریک
چهارشنبه, 16 آبان 1403
دفاع مقدس رساترین واژه در قاموس ایستادگی ایران
رهیاب از آغاز هفته دفاع مقدس روایت می‌کند؛

دفاع مقدس رساترین واژه در قاموس ایستادگی ایران

۳۱ شهریور سرآغاز هشت سال جنگ تحمیلی، مقاومت، شهادت، ایثار و رشادت‌های پیران و جوانانی بود که سر به سر، تن به مرگ می‌سپردند تا مبادا وجبی از کیان دین و وطن، به دست کفتاران حریص و متجاوز بیافتد.

به گزارش شبکه اطّلاع‌رسانی «رهیاب»؛ تنها ۱۸ ماه از پیروزی انقلاب اسلامی ایران می‌گذشت که جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در شهریورماه سال ۱۳۵۹ آغاز شد و این جنگ به اذعان تمام کارشناسان اقدامی ناجوانمردانه و برخلاف مقررات سازمان‌های جهانی بود.

عراق به پشتوانه بلوک شرق و غرب تا بن دندان مسلح آمده بود که به‌زعم خود تهران را یک نیم روز محاصره کند به طوری که صدام ملعون در آغازین ساعات جنگ در بغداد مصاحبه می‌کرد گفتگوی خود با خبرنگاران را نیمه‌کاره رها کرد و اذعان داشت: «باقی مصاحبه را در تهران با شما انجام خواهم داد.»

محاصره تهران در نیم روز توهمی بود که جنگ تحمیلی را با دفاع جانانه جوانان و نوجوانان کشور ایران مواجه کرد و دفاع مقدسی را شکل داد که به هشت سال طول انجامید هنوز هم بعد از گذشت به چهار دهه و نیم، در روزهایی که آزادی‌خواهان جهان آزادسازی قدس را فریاد می‌زنند به حقانیت ایران و تجاوز عراق به پشتیبانی کشورهای متجاوز نیز اذعان می‌کنند.

هشت سال دفاع مقدس در جبهه‌های شرق، غرب و جنوب ایران شاهد انجام عملیات‌های سنگینی بود و در مجموع ۴۸ عملیان توسط غیور مردان جمهوری اسلامی ایران صورت گرفت. تعداد شهدا در این عملیات‌ها ۲۱۳ هزار و ۲۵۵ تن بود که از این تعداد ۷ هزار و ۵۴ نفر آن‌ها زیر ۱۴ سال بودند.

عملیات بیت‌المقدس یکی از این عملیات‌های بزرگ و گسترده زمینی ایران علیه رژیم بعث بود که از ۱۰ اردیبهشت ۱۳۶۱ آغاز و تا ۳ خرداد ۱۳۶۱ ادامه داشت، آزادسازی خرمشهر و منطقه هویزه و پادگان حمید از مهم‌ترین اهداف عملیات بیت‌المقدس در سال ۱۳۶۱ بود.

این عملیات در خرمشهر - دشت آزادگان با رمز یا «علی ابن ابی‌طالب علیه‌السّلام» و «بسم‌الله القاسم الجبارین» با حضور ارتش و سپاه انجام شد.

انهدام ۲۰٪ از ارتش عراق، آزادسازی ۵۰۳۸ کیلومترمربع از مناطق اشغال شده، عقب‌نشینی گسترده نیروهای عراق از استان خوزستان و موضع‌گیری آن‌ها در اطراف شهر بصره برای مقابله با حمله احتمالی نیروهای ایرانی شاخص‌ترین ویژگی و نتایج این عملیات بزرگ است.

در حالی که اشغال خرمشهر توسط عراق به‌عنوان آخرین و مهم‌ترین برگ برنده این کشور برای وادار ساختن ایران به شرکت در هر گونه مذاکرات صلح تلقی می‌شد، آزادسازی این شهر می‌توانست سمبل تحمیل اراده سیاسی جمهوری اسلامی بر متجاوز و اثبات برتری نظامی‌اش باشد.

بر همین اساس، با توجه به اینکه منطقه عمومی غرب کارون آخرین منطقه مهمی بود که همچنان در اشغال عراق قرار داشت از یک سو فرماندهان نظامی ایران برای انجام عملیات در این منطقه اشتراک نظر داشتند و از سوی دیگر عراق نیز که طراحی عملیات آزادسازی خرمشهر را پس از عملیات فتح‌المبین قطعی و مسجل می‌پنداشت با در نظر گرفتن اهمیت این شهر و جایگاه آن در دفاع از بصره، به‌ضرورت حفظ این منطقه معتقد بود.

از این رو بلافاصله پس از اتمام عملیات فتح‌المبین در حالی که قوای ارتش عراق در منطقه عمومی خرمشهر تقویت می‌شد، به تمام یگان‌های تحت امر قرارگاه مرکزی کربلا دستور داده شد تا ضمن بازسازی و تجدید قوا، به شناسایی و طراحی عملیات بپردازند.

منطقه عمومی عملیات بیت‌المقدس در میان چهار مانع طبیعی محصور است که از شمال به رودخانه کرخه کور، از جنوب به رودخانه اروند، از شرق به رودخانه کارون و از غرب به هور الهویزه منتهی می‌شود و به جز جاده نسبتاً مرتفع اهواز - خرمشهر فاقد هرگونه عارضه مهم برای پدافند است. همین امر موجب شد تا زمین منطقه به دلیل مسطح بودن برای مانور زرهی مناسب، و برای حرکت نیروهای پیاده به دلیل در دید و تیر قرارداشتن نامناسب باشد. نقاط حساس و استراتژیک منطقه شامل بندر و شهر خرمشهر، پادگان حمید، جفیر، جاده آسفالت اهواز - خرمشهر، شهر هویزه و رودخانه‌های کارون، کرخه کور و اروند بود.

تا قبل از آغاز عملیات بیت‌المقدس، استعداد نیروهای دشمن شامل لشکر ۶ زرهی از جنوب رودخانه کرخه تا هویزه، لشکر ۵ مکانیزه از غرب اهواز تا روستای سید عبود، لشکر ۱۱ پیاده از سید عبود تا خرمشهر - تیپ‌های ۲۲، ۴۸، ۴۴ مأمور حفاظت از خرمشهر بودند، می‌شد.

همچنین لشکر ۳ زرهی در شمال خرمشهر این عملیات را از درون خاک عراق پشتیبانی می‌کرد و دشمن با تمام قوا و استعداد وارد عملیات شده بود.

با شروع عملیات نیز یگان‌های دیگری از ارتش عراق به منطقه اعزام شدند که در مجموع تمامی یگان‌هایی که در منطقه درگیری حضور یافتند، لشکر ۵ مکانیزه شامل تیپ‌های ۲۶ و ۵۵ زرهی و تیپ‌های ۱۵ و ۲۰ مکانیزه، لشکر ۶ زرهی شامل تیپ‌های ۱۶ و ۳۰ زرهی و تیپ ۲۵ مکانیزه، لشکر ۳ زرهی شامل تیپ‌های ۶،۱۲ و ۵۳ زرهی و تیپ ۸ مکانیزه، لشکر ۹ زرهی شامل تیپ‌های ۳۵ و ۴۳ زرهی و تیپ ۱۴ مکانیزهف لشکر ۱۰ زرهی شامل تیپ‌های ۱۷ زرهی و ۲۴ مکانیزه، لشکر ۱۱ پیاده شامل سه تیپ سازمان ۴۴، ۴۸ و ۴۹ پیاده و سه تیپ تحت امر ۴۵، ۱۱۳ و ۲۲ پیاده و … بودند.

تعداد ۳۰ گروهان کماندو، تعداد ۱۰ قاطع جیش الشعبی هر قاطع ۴۵۰ نفر، گردان تانک مستقل سیف سعد، گردان‌های شناسایی حطین، صلاح‌الدین، حنین و توپخانه دشمن نیز از ۵۳۰ قبضه توپ در انواع مختلف تشکیل شده بود که به طور تقریبی عبارت بود از ۳۰ گردان که می‌خواستند آتش را به روی جبهه اسلام بگشایند.

بسم‌الله القاسم الجبارین

سرانجام عملیات بیت‌المقدس در ۳۰ دقیقه بامداد روز ۱۰ اردیبهشت ۱۳۶۱ با قرائت رمز عملیات «بسم‌الله الرحمن الرحیم»، «بسم‌الله القاسم الجبارین»، «یا علی ابن ابی‌طالب» از سوی فرماندهی آغاز شد.

شهید آیت‌الله صدوقی و آیت‌الله مشکینی نیز که در کنار فرماندهان سپاه و ارتش در قرارگاه کربلا حضور داشتند، هر یک به طور جداگانه، پیام‌هایی را به‌وسیله بی‌سیم خطاب به رزمندگان اسلام قرائت کردند.

عملیات بیت‌المقدس در چهار مرحله و ۲۴ روز به طول انجامید که در این عملیات بزرگ ایران سرداران و دلیرمردان بسیاری را در راه آزادی خرمشهر فدا کرد.

به اذعان فرماندهان جنگ در این عملیات بزرگ که از تمام نقاط کشور رزمندگان برای یاری پاره تن ایران به جنوب گسیل شده بودند قریب به ۶ هزار و ۲۴۳ نفر شهید و ۱۶ هزار و ۷۱۰ نفر جانباز شدند که از جمله شهدای شاخص این عملیات سردار «سید محمدعلی جهان‌آرا» بود.

عملیات بیت‌المقدس با حضور ۱۰۰ هزار رزمنده ارتش، سپاه و جهاد سازندگی و بسیج مردمی در چهار مرحله نبرد و طی ۲۵ شبانه‌روز در گرمای خوزستان انجام شد.

رزمندگان ایرانی عملیات «بیت‌المقدس» را در ساعات اولیه بامداد ۱۰ اردیبهشت‌ماه در چهار مرحله به دشمن حمله کردند. این عملیات در مرحله اول این عملیات، منطقه سر پل به مساحت ۸۰۰ کیلومتر تصرف شد. در مرحله دوم که در ۱۶ اردیبهشت ۶۱ صورت گرفت، نیروهای ایرانی در شمال خرمشهر مستقر شده، جاده اهواز - خرمشهر و نیز مناطق دیگری را آزاد کردند. مرحله سوم عملیات در ۱۹ اردیبهشت ۶۱ آغاز و تلفات و خسارات سنگینی به دشمن وارد کرد و سبب شد تا بالاخره نیروهای خودی در دروازه‌های شهر مستقر شوند.

در نهایت مرحله چهارم عملیات در اول خردادماه ۶۱ آغاز و پس از درگیری شدید و محاصره بی‌امان دشمن، روز سوم خردادماه ۶۱ انبوه نیروهای دشمن از مقاومت دست برداشته و با شعارهای «الموت لصدام و دخیل الخمینی» تسلیم نیروهای ایرانی شدند.

شهید صیاد شیرازی درباره عملیات آزادسازی خرمشهر گفت: «در عملیات «بیت‌المقدس» که بعدها به نام «فتح خرمشهر» معروف شد، ما در جبهه‌ای به طول ۱۷۰ کیلومتری مبارزه کردیم، در این عملیات قرارگاه قدس، فتح و نصر با توجه به تجربه عملیات طریق‌القدس، ثامن‌الائمه و فتح‌المبین، نبرد سنگینی را در منطقه‌ای به وسعت ۶ هزار کیلومترمربع آغاز کردند.

عملیات پیروز بیت‌المقدس پس از ۵۷۵ روز، ضربه اساسی و تعیین‌کننده‌ای بر پیکر دشمن وارد کرد و تمامی معادلات، و ذهنیت‌هایی را که در مورد توانایی و قابلیت‌های نظامی ایران وجود داشت، تغییر داد.

بسیاری از کارشناسان نظامی تحلیل‌گران رسانه‌های خارجی، در برابر سرعت عمل و ویژگی‌های عملیاتی نیروهای ایرانی به هنگام فتح خرمشهر، غافلگیر، مبهوت و شگفت‌زده شدند.

رادیو دولتی انگلیس که در شامگاه نهم اردیبهشت ۱۳۶۱ اعلام می‌کرد: «چنانچه ایرانیان درصدد بازپس‌گرفتن خرمشهر برآیند، سخت‌ترین گردو را برای شکستن برگزیده‌اند» سرانجام ناچار شد سکوت خود را بکشند و طی گفتاری در روز پنجم خردادماه سال ۶۱ یعنی دو روز پس از آزادسازی خرمشهر توسط رزمندگان اسلام حیرت‌زده اعلام کند: «از زمانی که خبرنگاران غربی از نیروهای عراقی در خرمشهر دیدن کرده و از روحیه خوب آن‌ها گزارش داده‌اند، بیش از سه یا چهار روز نمی‌گذرد که ناگهان همه شهر از دست عراقی‌ها بیرون کشیده شد.»

در ساعت ۱۰:۵۵ دقیقه بامداد چهارشنبه، چهارم خرداد ۶۱ خبرگزاری‌های بین‌المللی، در گزارش‌هایی که با عنوان «بسیار مهم» از بغداد به سراسر جهان مخابره کرد برای نخستین‌بار ضمن استناد به بیانیه نظامی بغداد اعلام داشتند که عراق «تلویحاً به شکست خود اعتراف کرده است. به نوشته وزیر خارجه وقت جمهوری اسلامی ایران، خبرگزاری رسمی عراق آی. ان. ۱ طی یک اطلاعیه کوتاه ضمن آنکه از خرمشهر با عنوان «بندر خرمشهر» نام برد، اعلام کرد؛ سخنگوی ارتش عراق اعلام کرده است بندر خرمشهر را ترک کرده و تا مرزهای بین‌المللی عقب‌نشینی کرده‌اند. این خبرگزاری افزود که عقب‌نشینی نیروهای عراقی، از روز یکشنبه اول خرداد ۱۳۶۱ آغاز شده است.»

این دعاوی درست در شرایطی از رادیوی دولتی بغداد پخش می‌شد که خبرگزاری آمریکایی «یونایتدپرس» در ساعت بیست و چهار و بیست و دو دقیقه همان روز، در گزارش ارسالی خود از بیروت، سربازان عراقی را در حال فرار توصیف کرده و نوشت: «سربازان در حال فرار عراق، سرگرم گریختن از خرمشهر و مناطق اشغالی هستند.»

انتهای خبر/

درباره نویسنده

لینک کوتاه خبر

نظر / پاسخ از