عباس چنانه در گفتگو با خبرنگار شبکه اطّلاع‌رسانی «رهیاب»؛ اظهار کرد: در خوزستان، بیش از ۵۶۰ بیمار دیالیزی در انتظار دریافت کلیه هستند. همچنین ۸۶ بیمار در فهرست انتظار پیوند کبد و سخ نفر در انتظار قلب قرار دارند. شرایط دریافت قلب از بیمار مرگ مغزی حساس‌تر از سایر اعضاست، زیرا تنها چند ساعت فرصت وجود دارد تا عملیات پیوند انجام شود. هر ثانیه در این مسیر، می‌تواند به بهای زندگی یا مرگ تمام شود.

صف طولانی بیماران و اهمیت زمان در اهدای عضو

وی افزود: فرآیند شناسایی موارد مرگ مغزی با رصد دقیق بیمارستان‌ها توسط رابطان ویژه آغاز می‌شود. پس از مشاهده علائم مشکوک، تیم تخصصی با انجام تست‌های دقیق وارد عمل شده و در صورت تأیید مرگ مغزی، فرآیند رضایت‌گیری از خانواده و هماهنگی با تیم پیوند آغاز می‌گردد. این مرحله، زمان‌بر، پرفشار و سرنوشت‌ساز است.

مدیر مرکز فراهم‌آوری اعضا پیوندی خوزستان گفت: مقاومت‌های فرهنگی و باورهای نادرست همچنان بزرگ‌ترین مانع در مسیر اهدای عضو هستند. برخی خانواده‌ها به‌واسطه رؤیاهایی که دیده‌اند یا شنیده‌های ناصحیح، از اهدای عضو منصرف می‌شوند. حتی افرادی با تحصیلات بالا نیز گاه تفاوت میان مرگ مغزی و کما را درک نمی‌کنند. این در حالی است که مرگ مغزی، پایان قطعی حیات است.

موانع فرهنگی و سختی‌های رضایت‌گیری از خانواده‌ها

چنانه بیان کرد: کارکنان پیوند در مواجهه با خانواده متوفی، باید ساعت‌ها با آرامش و صبر با آن‌ها گفتگو کنند. گاه لازم است با اشک و همدلی، آرامشی موقتی ایجاد کنند تا رضایت حاصل شود. اما تا رسیدن تیم جراحی و انجام عملیات پیوند، اضطراب از بین نمی‌رود. چرا که تأخیر، ممکن است منجر به از بین رفتن عضو و از دست رفتن فرصت نجات جان‌ها شود.

وی در ادامه افزود: فعالان این حوزه، با وجود همه فشارهای روانی، تلاش می‌کنند فضای فرهنگی را تغییر دهند. طی سال‌های گذشته، بیش از ۷۰ اداره، ده‌ها مدرسه و دانشگاه، و مراکز دینی و رسانه‌ای در حوزه آموزش و فرهنگ‌سازی مشارکت داشته‌اند. همچنین هرساله «جشن نفس» به منظور تقدیر از خانواده‌های اهداکننده برگزار می‌شود.

تلاش‌ برای فرهنگ‌سازی، خاطرات تلخ، و چالش‌های اقتصادی

چنانه گفت: با وجود این تلاش‌ها، برخی از مردم مناطق استان خوزستان هنوز مقاومتی در برابر اهدای عضو دارند. با این حال، در بین قوم عرب که پیش‌تر مخالفت بیشتری نشان می‌دادند، اکنون شاهد پیشرفت‌های خوبی هستیم. این موفقیت نتیجه ارتباط‌گیری صحیح، آموزش مستمر و احترام به باورهای مردم است.

مدیر مرکز فراهم‌آوری اعضا پیوندی خوزستان با بیان خاطره‌ای عنوان کرد: یکی از نمونه‌های پرتنش، شبی بود که اورژانس بیمارستان مملو از جمعیت بود و حتی نیروهای امنیتی از شدت ازدحام مضطرب بودند. بیماری با علائم شدید مغزی و بدون خونریزی منتقل شد. با تلاش تیم درمان، او برای چند ساعت به دستگاه وصل و شرایطش تثبیت شد تا ارزیابی اعضای قابل اهدا انجام شود. این لحظات، اهمیت آمادگی، سرعت و همکاری را به‌خوبی نشان می‌دهد.

وی افزود: مشکلات اقتصادی نیز بر این فرآیند سایه افکنده است. بسیاری از بیماران نیازمند عضو، حتی توان تأمین هزینه ایاب و ذهاب یا تغذیه را ندارند. گروه‌های خیریه با هماهنگی واحد پیوند، تلاش می‌کنند بخشی از این بار را کم کنند. هر کمک کوچک، نوری از امید در دل این بیماران روشن می‌کند.

چنانه با اشاره به نحو برخورد با کادر درمان با خانواده بیمار، گفت: گاهی ظاهر یا نحوه برخورد کادر درمان، واکنش منفی خانواده‌ها را برمی‌انگیزد. بنابراین آموزش ارتباط مؤثر و پوشش حرفه‌ای نیز بخشی از آمادگی تیم پیوند محسوب می‌شود. در مواردی، تهدیدهای لفظی یا حتی فیزیکی علیه پرسنل گزارش شده، اما احترام، همدلی و مهارت گفت‌وگو، کلید عبور از این بحران‌هاست.

وی در پایان افزود: در نهایت، پیام این تلاش‌ها روشن است: اهدای عضو، یعنی ادامه حیات. قلبی که در بدن فرد مرگ مغزی می‌تپد، به‌واسطه دستگاه است، نه نشانه زندگی. اگر جامعه این حقیقت را بپذیرد، می‌توان جان صدها بیمار در انتظار را نجات داد. گسترش آگاهی عمومی و حمایت رسانه‌ها، حلقه تکمیل‌کننده این زنجیره حیات خواهد بود.

انتهای خبر/