حالت تاریک
چهارشنبه, 16 آبان 1403
«رهیاب» گزارش می‌دهد؛

یوم العباس میراث ماندگار خوزستان

یوم العباس میراث ماندگار خوزستان

مردم خوزستان در سنتی دیرینه روز هفتم ماه محرم را متعلق به حضرت ابوالفضل علیه‌السلام می‌دانند و صبح و عصر با عزاداری و پخت نذری ارادت خود را به ایشان ابراز می‌کنند.

به گزارش شبکه اطّلاع‌رسانی «رهیاب»؛ روز هفتم ماه محرم که به نام یوم العباس شهرت و به حضرت ابوالفضل (ع) تعلق دارد در شهرهای مختلف خوزستان مورد توجه خاصی قرار می‌گیرد و مردم مراسم‌های بی‌شماری را در این روز برگزار می‌شود

در وصف صیانت از تشیُع علوی و منهجِ عاشورایی مردم خوزستان همین بس که مقام معظم رهبری در سفر سال ۷۶ به اهواز، خوزستان را «دروازه تشیع» معرفی و نام نهادند.

محرم در خوزستان عرصه تبلور عشق و دلدادگی به خاندان نبوت و امامت، کانون تجسم سنت‌ها، آیین‌های عزاداری و سوگواری مردم عرب در رثای سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین و نقطه پیوند مستحکم فرهنگ و هویت خوزستانی با تشیع و تعالیم تابناک مکتب اهل‌بیت علیه‌السلام است.

با سیری در تاریخ این استان پهناور به وجود شاعران بزرگ و نامدار پرورش‌یافته در مدرسه عاشورا همچون ابن سکیت دورقی اهوازی، دعبل خزاعی تا ملافاضل سکرانی، شیخ ابراهیم دیراوی، سید شعاع فاخر، علی‌عباس حزباوی، عزیز فیصلی و... نوحه‌های نغز و پر محتوا، اشعار حماسی، مقتل خوانی خواهی رسید که در سال‌های دور هم‌نشان از عشق و ارادت مردمان این خطه به اهل‌بیت علیه‌السلام دارد.

توزیع نذری در طول ایام دهه محرم، برپایی حسینیه‌ها و تکیه‌های پرتعداد به‌ویژه در خرمشهر. آبادان و اهواز، برگزاری سه بار مراسم روضه و خطابه در حسینیه‌ها و مساجد مرکزی شهرها و روستاها طی دهه نخست محرم، تعزیه‌های تاریخی در روستای خلف الحیدر شوش، برپایی مواکب پذیرایی از عزاداران، تنها نمونه‌ها و مصادیق اندکی از انبوه مظاهرِ فرهنگ عاشورایی در اهواز و سایر مناطق خوزستان است.

اما آنچه بیش از همه برجستگی داشته و مردم عرب خوزستان و اهواز در طول قرن‌های اخیر آن را گرامی می‌دارند «یوم العباس» یا همان روز هفتم محرم است.

یوم العباس، روزی برگرفته از راز و رمز علم‌دار کربلا است

همه می‌دانیم حادثه کربلا در سال ۶۱ هجری صرفاً در نیمروز عاشورا و در بازه زمانی صبح تا اقامه نماز ظهر رخ‌داده و امام حسین علیه‌السلام و ۷۲ تن از یاران با وفایش طی آن به فیض شهادت نائل شدند؛ اما شیعیان و پیروان ثارالله در راستای تکریم مقام شهدای عاشورا، روزهای دهه نخست محرم را به نام اصحاب و اهل‌بیت سیدالشهدا نام‌گذاری کرده‌اند که از جمله آن مردم عرب خوزستان، روز هفتم را به «یوم العباس» و مناسبتی جهت تجلیل و گرامیداشت مقام شامخ فقیه آل علی حضرت ابوالفضل‌العباس علیه‌السلام قرار داده‌اند.

در یوم العباس و یک شب پیش از آن مجالس حسینی و نوحه‌ها به نام و مناقب قمر بنی‌هاشم زینت می‌یابد و سینه‌زنی‌ها سنگین‌تر و روضه‌ها حماسی‌تر می‌شود.

 شعارها و تحدیات قمر بنی‌هاشم

شعارها و تحدیات حضرت ابوالفضل در روز عاشورا علاوه بر تحریک عواطف، روح ایستادگی، شهامت و شهادت را در وجود عزاداران مجالس علمدار کربلا زنده می‌کند. جملات و مقاطعی همچون:

"یا نَفسُ مِن بَعد الحسین هُونی     فَبَعده لاکُنت ان تَکُونی

هذا حسین شارب المَنون و تشرَبین بارِد المَعینی

هَیهات ما هذا فِعال دینی ولا فِعال صادقُ الیقینی

راه‌اندازی دسته‌ها

کفالت زینب، گفتگوی شمر ابن ذوالجوشن با ابوالفضل در نزدیکی خیمه زینب کبری سلام الله علی‌ها، حمل آب به اردوگاه امام حسین، شجاعت کم‌نظیر، شهادت مظلومانه و حکایت فرزندان ام‌البنین از موضوعات مهم مجالس روضه‌خوانی در شب هفتم و یوم العباس می‌باشد. راه‌اندازی دسته‌ها؛ عزاداری در سطح محلات شهری و معابر روستایی از جمله مظاهر دیگر یوم العباس در خوزستان و اهواز است.

دلدادگی عباسی از عامری تا کوت عبدالله

 آن هنگام که روز هفتم محرم فرامی‌رسد از ساعات اولیه بامداد تا غروب آفتاب در نقطه‌نقطه اهواز و سایر شهرهای خوزستان شور، شوق و نشاط خاصی برای خدمت و سوگواری شکل می‌گیرد از کوی عامری، صخیریه، آسیه‌آباد، حصیرآباد تا آخر آسفالت و کوی مشعلی و کوت عبدالله و از بروال تا زرگان اسباب پخت‌وپز برپا و هزاران ولیمه، موکب توزیع نذورات و مجالس سوگواری برگزار می‌شود. مسجد و حسینیه حاج احمد عامری و مسجد خیری کوی عامری، حسینیه معشوری، مسجد امام رضا و حسینیه شیخ حسین در آسیه‌آباد و مساجد ابوالفضل و امام حسن حصیرآباد به کانون جوشش عواطف و احساسات جوانان مؤمن و دلداده مکتب عاشورا و مدرسه کربلا تبدیل و صحنه‌های ماندگاری برای ابراز محبت به آل الله ترسیم می‌گردد.

لشکرآباد و رفیش پیشتازِ یوم العباس

جوانان لشکرآباد در شامگاه روز هفتم ماه محرم بر اساس سنت دیرینه مردم عرب اهواز، مراسم عزاداری ویژه "یوم العباس" را برگزار می‌کنند. نوحه‌خوانی به سبک سنتی با نوای گرم "سالم صافی" و سینه‌زنی «چلاب» از جلوه‌های مراسم یوم العباس در منطقه رفیش بود. در این روز جوانان لشکرآباد خاطرات گذشته را در ذهن‌ها زنده می‌کنند تا سنت‌ها و فرهنگ عاشورایی اهوازی‌ها در کتاب زرین تاریخ این سرزمین ماندگار شود.

ابراز محبت به ساحت ساقی تشنه‌لبان

در ملاشیه، عین ۲، کوی علوی، سیاحی و... هر ساله بزرگ‌ترین موکب عزاداری در راستای ابراز محبت خالصانه به ساحت ساقی تشنه‌لبان نینوا با مشارکت چند هزاری نفری خصوصاً جوانان، راه‌اندازی می‌شود و مردم ولایت‌مدار این محلات مناسبت روز هفتم را گرامی می‌دارند.

در ملاثانی روضه‌های به‌یادماندنی شیخ جابر ساعدی‌منش در مسجد صاحب‌الزمان (عج) با اشعار زنده‌یاد شیخ عبدالامیر فتلاوی مانند "شد ابوفاضل و شل اطرادها" ، "دعا ابن الزیاد للقائد السردال......" و همچنین مجالس پرمحتوا و نغز زنده‌یاد شیخ یاسر عماره از نوستالژی‌های ماه محرم به‌ویژه جوانان دهه‌های ۵۰، ۶۰ و ۷۰ می‌باشد.

یوم العباس میراث ماندگار خوزستان

خلاصه اینکه روز هفتم از جمله میراث‌های ماندگار عاشورایی اهوازی‌ها و سایر مردم عرب خوزستان است که بخشی از فرهنگ ناملموس اقدام و از مظاهر عاشورایی مردم خوزستان محسوب می‌شود.

در این روز تنها یک پرچم آقا اباالفضل (ع) بیرون می‌آید و همه عشیره، هیئت‌ها، مساجد و حسینیه‌ها زیر این پرچم قرار می‌گیرند و هیچ‌کدام از آن‌ها پرچم مختص به خود را دست نمی‌گیرد

انتهای خبر/

درباره نویسنده

لینک کوتاه خبر

نظر / پاسخ از