ایوب مددی در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی «رهیاب»؛ با اشاره به سابقه تاریخی خشکسالی در ایران اظهار کرد: کشور ما از دیرباز در اقلیم خشک و نیمه‌خشک قرار داشته است و همین موضوع باعث شده پدیده خشکسالی در ایران امری طبیعی و مسبوق به سابقه باشد. و همین نگاه بلندمدت سبب می‌شود تا جامعه علمی و مردم نسبت به ادعاهای غیرعلمی در زمینه خشکسالی واکنش منطقی داشته باشند، زیرا بررسی تاریخ اقلیمی ایران نشان می‌دهد که خشکسالی پدیده‌ای دائمی و قابل مدیریت بوده است.

وی با بیان اینکه بحران کنونی عمدتاً بر اثر عوامل انسانی تشدید شده است، خاطرنشان کرد: نخستین عامل، تغییرات اقلیمی جهانی است که موجب افزایش گرما، کاهش رطوبت خاک، فرسایش زمین و تشدید خشکسالی شده است. اما بخش مهم‌تر به مدیریت منابع آب برمی‌گردد؛ منابعی که بخش عمده آن در حوزه کشاورزی هدر می‌رود.

رئیس اداره محیط زیست رامهرمز ادامه داد: طبق برآورد کارشناسان، حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد منابع آبی کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود و حتی کاهش چنددرصدی در این حوزه می‌تواند تأثیر قابل توجهی در جبران کمبود آب شهری داشته باشد. با این حال عمده کانال‌های سنتی انتقال آب هنوز اصلاح نشده و هدررفت فراوانی دارند.

مددی با تاکید بر لزوم کنترل حفر چاه‌های مجاز و غیرمجاز افزود: حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ حلقه چاه در شهرستان وجود دارد که بخش مهمی از آنها بدون الگوی کشت صحیح مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. و ادامه برداشت بی‌رویه باعث کاهش سطح آب‌های زیرزمینی، فرونشست زمین و افزایش خسارات زلزله خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه بارندگی سال گذشته رامهرمز حدود ۳۰ درصد کمتر از میانگین بلندمدت بوده است، گفت: میانگین بارش سالانه شهرستان ۳۰۰ میلی‌متر است، اما سال گذشته این میزان به کمتر از ۲۰۰ میلی‌متر رسید و همین موضوع نشان می‌دهد تمامی بخش‌ها باید مصرف خود را حداقل ۳۰ درصد کاهش دهند.

مددی توسعه نامتوازن کشاورزی در سال‌های خشکسالی را یکی از عوامل تشدید بحران دانست و اضافه کرد: کشت برنج، یونجه و محصولات آب‌بر در سال‌های کم‌بارش باید متوقف شود. برخی کشاورزان این موضوع را رعایت کرده‌اند، اما تعداد زیادی همچنان به روش سنتی و بدون در نظر گرفتن ظرفیت منابع آبی منطقه اقدام به کشت می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه روش آبیاری قطره‌ای نیز در صورت اجرا بدون ضابطه می‌تواند موجب افزایش مصرف آب شود، گفت: آبیاری نوین زمانی کارآمد است که محدوده کشت ثابت بماند؛ در حالی‌که هم‌اکنون به دلیل دسترسی به تجهیزات قطره‌ای، زمین‌های دیم نیز زیر کشت آبی رفته است و همین موضوع مصرف آب را افزایش داده است.

مددی تخریب جنگل‌ها و مراتع، قطع درختان بومی و نابودی پوشش گیاهی را از عوامل کاهش تغذیه آب‌های زیرزمینی برشمرد و ادامه داد: جنگل‌ها مانند یک مخزن طبیعی بارش را جذب و به عمق زمین هدایت می‌کنند. از بین رفتن پوشش گیاهی باعث جریان سطحی آب، وقوع سیلاب و کاهش ذخیره زیرزمینی می‌شود.

وی با اشاره به مشکل فرسودگی شبکه توزیع آب گفت: براساس گزارش‌های موجود، حدود ۷۰ درصد خطوط انتقال آب شهری در رامهرمز فرسوده هستند و روزانه تعداد بالایی شکستگی در شبکه اتفاق می‌افتد.

همچنین افزود: اگرچه تعویض خطوط هزینه‌ای بالغ بر ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیارد تومان دارد، اما این اقدام ضروری است و در بلندمدت موجب صرفه‌جویی گسترده منابع آبی خواهد شد.

مددی فرهنگ‌سازی را راهکار اساسی دانست و تأکید کرد: مصرف آب خانوار چهار نفره در یک دوره ۴۰ روزه نباید از ۲۰ مترمکعب فراتر رود. با این‌حال بسیاری از خانواده‌ها بیش از این مقدار مصرف می‌کنند. استفاده از روش‌های ساده مانند جمع‌آوری آب شست‌وشوی میوه و استفاده از آن برای آبیاری خانگی و استفاده‌هایی از این قبیل از راهکارهایی است که به حفظ منابع کمک می‌کند.

وی با اشاره به اقدامات اداره محیط زیست در الزام صنایع به بازچرخانی آب گفت: کشتارگاه شهرداری رامهرمز با الزام محیط زیست به سیستم بازچرخانی مجهز شده و بیش از ۹۵ درصد پیشرفت داشته است و به زودی پساب خروجی آن برای مصارف کشاورزی یا صنعتی قابل استفاده خواهد بود.

رئیس اداره محیط زیست رامهرمز در پایان بیان کرد: بحران آب تنها با مدیریت علمی، نظارت بر مصرف، اصلاح الگوی کشت و مشارکت مردم قابل کنترل است. اگر مصرف آب کاهش نیابد، در سال‌های آینده نه تنها کشاورزی بلکه زیرساخت‌های زیستی شهرستان نیز با خسارت جبران‌ناپذیر روبه‌رو خواهد شد.

انتهای خبر/