به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی شبکه اطلاع‌رسانی «رهیاب»؛ در هفته‌های اخیر، بازار برنج در دزفول یکی از قطب‌های مهم کشاورزی خوزستان با نوسانات شدید قیمتی و کمبود ملموس روبه‌رو شده است. پیگیری‌های میدانی خبرنگار «رهیاب» و همچنین پیام‌های متعدد شهروندان نشان می‌دهد که نه‌تنها برنج وارداتی هندی، بلکه بسیاری از اقلام برنج ایرانی یا در فروشگاه‌ها کمیاب شده یا با جهش قیمتی عرضه می‌شوند. این موضوع موجب نگرانی جدی خانواده‌هایی شده که برنج یکی از ارکان اصلی سبد غذایی آنهاست.

از سوی دیگر، دزفول در سال‌های گذشته یکی از تولیدکنندگان برنج باکیفیت در سطح استان بوده است؛ به‌خصوص در بخش چغامیش که کیفیت محصول آن زبانزد است. اما ممنوعیت کشت برنج در سال جاری و مشکلات واردات باعث شد که بازار با بحرانی هم‌زمان روبه‌رو شود: «کاهش تولید داخلی، کاهش واردات، افزایش قیمت»

برای بررسی دقیق‌تر این موضوع، خبرنگار ما گفتگویی تفصیلی، با بهروز قمرزاده رئیس اداره جهاد کشاورزی دزفول انجام داده است.

پرسش: دزفول یکی از مناطق مهم تولید برنج در کشور است. با توجه به کیفیت بالای محصول این منطقه، چرا حمایتی از کشاورزان دیده نمی‌شود؟

قمرزاده: متأسفانه طبق مصوبه اخیر هیئت دولت، به دلیل بحران آب، کشت برنج در سال جاری ممنوع اعلام شد. حتی در بخشنامه آمده بود که موارد تخلف به دستگاه قضایی معرفی شود. البته اطلاع ندارم که در سال جاری برخورد مشخصی انجام شده یا خیر، اما همین ممنوعیت باعث شد که عملاً امکان هیچ‌گونه حمایت مستقیم از کشاورزان وجود نداشته باشد.

وی افزود: در شرایط عادی، جهاد کشاورزی مانند سایر محصولات استراتژیک، از کشاورزان برنج‌کار حمایت می‌کند؛ یعنی نهاده‌ها را ارائه می‌کنیم، قراردادهای حمایتی بسته می‌شود و در صورت وجود تسهیلات آن‌ها را پرداخت می‌کنیم. اما امسال به دلیل اینکه کشت ممنوع بود، هیچ سازوکاری برای حمایت وجود نداشت و کشاورزان منطقه از این نظر متضرر شدند.

پرسش: کمبود برنج هندی و افزایش ناگهانی قیمت آن مردم را نگران کرده است. مشکل از کجا شروع شد؟

قمرزاده: این موضوع یک مسئله کاملاً کشوری است و ارتباط مستقیم با مشکلات واردکنندگان برنج دارد. به دلیل برخی چالش‌ها در تأمین ارز، حمل‌ونقل و ثبت سفارش‌ها، واردات برنج دچار اختلال شده و وقتی واردات کم می‌شود، طبیعتاً شبکه عمده‌فروشی‌ها هم با کمبود روبه‌رو می‌شود. این کمبود در نهایت در دزفول نیز خودش را نشان داد.

وی ادامه داد: سرانه مصرف برنج در دزفول حدود ۴۵ کیلوگرم برای هر نفر است و شهرستان روزانه ۴۵ تن برنج نیاز دارد. این رقم نشان می‌دهد که کوچک‌ترین کاهش در عرضه، می‌تواند به سرعت بازار را تحت تأثیر قرار دهد.

پرسش: ستاد تنظیم بازار برای تعدیل این شرایط چه کرده است؟

قمرزاده: در جلسات ستاد تنظیم بازار، عمده‌فروشان دعوت شدند و مشکلات خود را درباره تأمین برنج از تجار مطرح کردند. برخی از آنها می‌گفتند تجار یا برنج را تحویل نمی‌دهند یا با نرخ بسیار بالا ارائه می‌کنند.

در نهایت تصمیم گرفته شد که عمده‌فروشی‌ها از هر استان و هر شهری که بتوانند، با قیمت درج‌شده در فاکتور، برنج تهیه کنند. ستاد تنظیم بازار نیز بر این فاکتورها نظارت خواهد داشت تا افزایش قیمت غیرقانونی صورت نگیرد. از ابتدای این هفته نیز این تصمیم وارد مرحله اجرا شده است.

وی تأکید کرد: هدف اصلی ما ایجاد «فراوانی» و سپس «کنترل قیمت» است. وقتی بازار با کمبود شدید روبه‌رو شود، نظارت بی‌اثر می‌شود. بنابراین اولویت ما تأمین کالا است.

پرسش: وضعیت برنج ایرانی و برنج‌کوبی‌های دزفول چگونه مدیریت می‌شود؟

قمرزاده: سطح زیرکشت برنج در دزفول امسال حدود ۲ هزار هکتار بود و از این میزان، ۹ هزار تن شلتوک برداشت شده که در نهایت ۵ هزار و ۵۰۰ تن برنج سفید به‌دست می‌آید. برای مدیریت این بخش، ما به تمام برنج‌کوبی‌ها اعلام کرده‌ایم که باید اطلاعات خود را در سامانه جامع تجارت ثبت کنند تا نظارت دقیق صورت گیرد.

وی اضافه کرد: تیم‌های نظارتی جهاد کشاورزی به صورت روزانه بر روند قیمت‌گذاری، تبدیل شلتوک و عرضه برنج نظارت دارند. این نظارت‌ها در کنار کنترل انبارها باعث می‌شود بازار دچار احتکار یا کمبود مصنوعی نشود.

پرسش: اشاره کردید که برنج دولتی وارد شهرستان شده است. این برنج چه ویژگی‌هایی دارد و چه مقدار وارد شده است؟

قمرزاده: تاکنون حدود ۴۰ تن برنج تنظیم بازار وارد دزفول شده که با قیمت ۵ میلیون ریال برای کیسه ۱۰ کیلویی عرضه می‌شود. این میزان طبیعتاً برای جمعیت و مصرف دزفول کم است، اما همین مقدار هم به تعادل نسبی بازار کمک می‌کند.

برنامه‌ریزی کرده‌ایم که هفته آینده محموله جدیدی نیز وارد شود تا این روند ادامه داشته باشد.

پرسش: گزارش‌هایی داریم که برنج ایرانی موجود در فروشگاه‌ها با قیمت‌های بسیار بالا عرضه می‌شود. آیا نظارتی بر این قیمت‌ها وجود دارد؟

قمرزاده: بله، اما واقعیت این است که بخشی از این افزایش قیمت به «افزایش هزینه تولید» و «کاهش عرضه» بازمی‌گردد. با این حال، نظارت‌ها ادامه دارد و فروشگاه‌ها موظفند قیمت‌ها را درج و رعایت کنند.
اما بیشتر مشکل مردم مربوط به برنج هندی و پاکستانی است. چون قیمت آنها قبلاً ۶ میلیون ریال بود، اما اکنون دو تا سه برابر شده و در برخی موارد حتی موجود نیست.

پرسش: برخی شهروندان می‌گویند برنج دولتی بسیار سریع تمام می‌شود. مردم چه باید بکنند؟

قمرزاده: درست است. چون میزان برنج دولتی بسیار محدود است، معمولاً ظرف ۲۰ تا ۳۰ دقیقه تمام می‌شود. ما دو مسیر را دنبال می‌کنیم:
۱. افزایش سهمیه برنج دولتی
۲. الزام عمده‌فروشی‌ها به تأمین مستمر برنج وارداتی

وی افزود: به عمده‌فروشان تأکید کرده‌ایم که باید در انبارهای خود یک حداقل موجودی داشته باشند و اگر کمتر از حد استاندارد ذخیره داشته باشند یا احتکار کنند، برخورد جدی می‌شود.

پرسش: برنامه‌ای برای اطلاع‌رسانی دقیق‌تر به مردم دارید؟

قمرزاده: بله. به محض ورود محموله جدید برنج دولتی، اسامی فروشگاه‌های توزیع‌کننده را در اختیار رسانه‌ها قرار خواهیم داد. همچنین تلاش شده که فروشگاه‌ها در مناطق کم‌برخوردار و مناطقی که توان خرید مردم کمتر است انتخاب شوند.

سخن پایانی رئیس جهاد کشاورزی دزفول

قمرزاده در پایان گفت: در شرایطی که کشور با یک معضل سراسری مواجه است، تمام تلاش ما این است که هم کمبود جبران شود و هم قیمت‌ها از حد معمول خارج نشود. با همکاری ستاد تنظیم بازار و حمایت فرماندار، به‌طور روزانه بازار را رصد می‌کنیم و امیدواریم طی روزهای آینده شرایط به ثبات بیشتری برسد.

انتهای خبر/